Różnica w terminie obchodów Bożego Narodzenia w obrządkach wschodnim i zachodnim bierze się ze stosowania różnych kalendarzy i wynosi 13 dni. Prawosławne święta religijne są ustalane według kalendarza juliańskiego, który jest starszy od gregoriańskiego i stosowany był w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Kalendarz gregoriański został zaś wprowadzony w 1582 roku reformą papieża Grzegorza XIII. Kościół prawosławny nie przyjął tej reformy, tak więc wigilię Bożego Narodzenia obchodzi 6 stycznia. Hierarchowie Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego szacują liczbę wiernych na ok. 600 tys., którzy są skupieni w 250 parafiach, posiadają ponad 400 świątyń. Duża część z nich zamieszkuje tereny Lubelszczyzny i Południowego Podlasia.
Święta Bożego Narodzenia w kościele prawosławnym obchodzone są bardzo uroczyście, posiadają wiele obrzędów i bogatą oprawę liturgiczną. Narodzenie jest obchodzone razem z uroczystością przybycia Trzech Króli i Chrztem Pańskim. Tworzą one wielką Epifanię – Objawienie Jezusa. Prawosławni chrześcijanie świętują Boże Narodzenie przez trzy dni, by podkreślić udział Trójcy Świętej w dziele zbawienia. Święta poprzedza czterdziestodniowy post, zwany "Filipowym", rozpoczynający się 14 listopada, czyli w dzień św. Filipa Apostoła. Dwie ostatnie niedziele oczekiwania to tzw. przygotowawcze niedziele poświęcone Praojcom i Ojcom, czyli mężom Starego Testamentu wierzącym w przyjście Mesjasza oraz przodkom Jezusa Chrystusa. Cerkiew zestawiała często "dwóch Adamów" - pierwszego człowieka na Ziemi, a drugiego - Chrystusa, nowego Adama. Pierwszy Adam przedstawiany był jako winowajca grzechu i śmierci całego rodzaju ludzkiego, drugi zaś to twórca życia i źródło ratunku ludzkości. Przyjęto również, że Chrystus urodził się tego samego, szóstego dnia, w którym został stworzony Adam. Już od święta Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny, które wypada 21 listopada, w cerkwiach usłyszeć można pieśń pt. "Christos rażdajetsia – sławitie" tł. "Chrystus się rodzi. Witajcie", która ma wprowadzić w nastrój zbliżającego się święta.
Główne obchody rozpoczynają się w wigilię. U prawosławnych jej nazwa to nawieczerie lub soczielnik. Ta druga pochodzi od słowa "socziwo", czyli gotowanej pszenicy lub kaszy polewanej miodem, która była poprzednikiem obecnej kutii. Rano, w dniu wigilii, w cerkwi odprawiane są tak zwane wielikije czasy z paramijami i ewangelią mówiącą o Bożym Narodzeniu i jego znaczeniu. W wigilię obowiązuje ścisły post, najlepiej powstrzymać się też od picia napojów, w tym mleka.
Cały artykuł przeczytacie w aktualnym numerze i e-wydaniu Słowa Podlasia, nr 2
Napisz komentarz
Komentarze