Historia

Radzyńskie Towarzystwo Regionalne nawiązało współpracę z Gminą Wyznaniową Żydowską w Warszawie. Pokłosiem porozumienia jest porządkowanie radzyńskiego kirkutu. Wsparcie dla RTR zadeklarowali samorządowcy z miasta i powiatu.

Miasto wzbogaciło się o nową atrakcję turystyczną. Zabezpieczono i wyeksponowano odkryte jesienią 2018 roku fundamenty wieży dawnego ratusza. Według źródeł historycznych wieża została wzniesiona przez łosickich mieszczan, tuż po nadaniu miastu praw magdeburskich w 1505 roku.

Park Radziwiłłów z zespołem pałacowym, kościół pw. św. Anny oraz kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny – te zabytkowe miejsca zna każdy bialczanin. Ale czy wiecie, że w naszym mieście są łącznie aż 42 budynki wpisane do rejestru zabytków? Rozpoczynamy cykl, w którym przypomnimy te bardziej i mniej znane budowle, w których zapisana jest historia Białej Podlaskiej. Udamy się na wycieczkę po kamienicach, dawnych szpitalach oraz najstarszych drewnianych domach, by zobaczyć, jak na przestrzeni lat zmieniało się miasto nad Krzną.

Na południowym Podlasiu jest wiele pięknych miejsc, które mają ducha przeszłości tego regionu. To tam pamięć o ważnych wydarzeniach i osobach jest wciąż żywa i odkrywa swoje tajemnice. Przykładem takiego miejsca jest jedyne na świecie Muzeum Augusta Zamoyskiego w Jabłoniu.

Brodacze to tradycja, która jest obchodzona na koniec Starego Roku w Sławatyczach. Ma już ponad sto lat i przyciąga wielbicieli kultury z całej Polski, ze względu na swą unikalność. - Najstarsi mieszkańcy Sławatycz potwierdzają, że słyszeli o niej z przekazów dziadków i pradziadków – mówi Bolesław Szulej dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury. Dodaje, że bardzo się cieszy, że zwyczaj z początkiem grudnia został wpisany na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego, tworzoną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Kościół pw. św. Jana Apostoła i Ewangelisty powstał w XVIII wieku. Początkowo cerkiew unicka, została przekształcona w świątynię prawosławną, by finalnie stać się miejscem kultu nawiedzanym przez katolików. Zabytek, w ostatnich pięciu latach, rozsławił proboszcz parafii ks. Marcin Chudzik, który zasłynął z robienia skarpetek na drutach, w celu zebrania funduszy na renowację kościoła. Dzięki temu, do Starego Bubla zaczęli przyjeżdżać dziennikarze z całej Polski.

40 lat temu wprowadzono stan wojenny. Trwał 586 dni. Pozwolił komunistom utrzymać się przy władzy, zahamował rozwój ekonomiczny kraju i przemiany demokratyczne, pogrążył Polskę w marazmie i zapaści gospodarczej. Internowano tysiące działaczy opozycyjnych, wielu wyrzucano z pracy, uczelni i szkół. Kilkadziesiąt osób straciło życie. Wśród zamkniętych w więzieniach byli też aktywiści NSZZ "Solidarność" z Białej Podlaskiej, m.in. Andrzej Czapski i Ryszard Gałązka. Obaj zostali umieszczeni w zakładzie karnym, przy ul. Prostej. Represjom poddano też kolportującą podziemną prasę Elżbietę Chaberską, która przez wiele miesięcy była prześladowana i nękana przez esbeków.

W piątą niedzielę Wielkanocy 1897 r. słynący cudami obraz, będący kopią wizerunku Matki Bożej Poczajowskiej trafił do kościoła w Hannie, gdzie znajduje się do dziś. Jak przekazują potomkowie świadków, obraz nie tylko świecił, ale też wypływała z niego woda. Wierni, którzy dotykali ikony chusteczkami doznawali uzdrowienia. Jak podaje proboszcz parafii pw. św. Piotra i Pawła ks. Marek Uzdowski, do dziś, za przyczyną Matki Bożej dzieją się niewytłumaczalne naukowo zdarzenia. Świątynia jest też wyjątkowa, z tego powodu, że znajdują się w niej ślady po templariuszach, którzy strzegli kościoła przed najazdami Jaćwingów.  

W poniedziałek, 15 listopada odbyło się uroczyste odsłonięcie pomnika upamiętniającego miejsce męczeństwa rodziny Remeszów w Koszołach. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele lokalnej władzy, mieszkańcy wsi i goście. Śmierć Remeszów była największą zbrodnią we wsi w okresie okupacji.

Diecezjalne Sanktuarium Miłosierdzia Bożego powstawało w czasach trudnych dla Kościoła. Władzę w państwie sprawowali komuniści, którzy nie chcieli dopuścić do powstania nowej świątyni na osiedlu, gdzie mieszkało wiele młodych osób. Jednak, zapał ks. Romana Soszyńskiego, który kupił działkę pod kaplicę i niezrównany wysiłek ks. Mieczysława Lipniackiego, budowniczego kościoła i wieloletniego proboszcza parafii, przyniósł efekt, jakiego nikt się nie spodziewał.

Ksiądz prałat Stanisław Dzyr przez 63 lata był związany z kościołem. Jak sam mawiał, miał jednak dwie miłości – Boga i historię. Przez wiele lat badał i spisywał historię regionu. Jest autorem wielu publikacji historycznych, m.in. „Monografia wsi Dawidy” i „Poszliśmy za Panem na Jego żniwo. Historia parafii Gęś”.

Po raz pierwszy święto niepodległości zostało uczczone już w 1920 roku. Nie miało jeszcze rangi narodowej, bo to zmieniło się wiele lat później.

Przekonanie, że dusze wracają na ziemię w różnych momentach roku i mogą wówczas pomóc żywym lub wyrządzić im krzywdę było niegdyś powszechne również na ziemiach południowego Podlasia. Ludzie rozpalali ogniska przy cmentarzach i na rozstajach dróg, by przegonić złe duchy. Karmili powracające na ziemię dusze specjalnie na tę okazję przygotowanymi potrawami. Uważali na to, by dusz zmarłych nie skaleczyć i nie spłoszyć. Z racji tego, że w przyszłym tygodniu obchodzimy Zaduszki, postanowiliśmy przypomnieć, jakie tradycje i obrzędy wiązały się dawniej z tym okresem.

Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Białej Podlaskiej, powstał dzięki fundacji rodziny Radziwiłłów w 1790 r. Przyczyną jego wybudowania był konflikt zakonu bazylianów z możnym rodem o prawo do relikwii Józefata Kuncewicza. Wówczas błogosławionego, a w 1867 r. kanonizowanego, męczennika unickiego. Jan Paweł II nazwał  go "apostołem pojednania". 

To już 100 lat, jak do funkcjonowania na terenie Białej Podlaskiej powołana została Szkoła Podstawowa nr 4. Dzieje tej placówki jak zwierciadło odbijają losy Polski międzywojnia, lat powojennych, okresy transformacji po 1989 roku i czasów obecnych. W ubiegłym tygodniu grono pedagogiczne i wszyscy z placówką związani, świętowali wiek jej istnienia.