Podczas II wojny światowej czynnie uczestniczył w życiu konspiracyjnym Armii Krajowej. W pałacu cieleśnickim był konspiracyjny sztab i komórka sądu. Stanisław Różyczka de Rosenwerth pomagał żołnierzom i ich rodzinom już po wojnie w Polsce komunistycznej. Za tę pomoc został aresztowany w 1947 r. przez Urząd Bezpieczeństwa. Z więzienia wyszedł dopiero w 1955 r. Krótko potem zmarł...
Majątek w posagu
Rosenwerthowie byli właścicielami Cieleśnicy i Klonownicy. Początkowo miejscowości te należały do Radziwiłłów ale zostały sprzedane Serwińskim, którzy zamienili drewniany, kryty strzechą dwór w murowany pałac. W ręce Rosenwerthów trafiły w roku 1873, kiedy to w posagu wniosła je Henrykowi Rosenwerthowi Maria Serwińska.
Za Serwińskich majątki zyskały wiele nowoczesnych budynków. Powstał browar i gorzelnia, które do dziś sławią Cieleśnicę. Oprócz tego na wzór europejski powstawały cegielnia, młyn, wiatrak holenderski, olejarnia i łaźnia. Powstały stawy i kanały zasilane wodą w pobliskiej rzeki.
Rosenwerthowie pomnażali dochody z folwarków. Zarybione stawy przynosiły korzyści, hodowane były także bażanty. W gorzelni wytwarzano wódki gatunkowe i likiery: cytrynowy i pepermint. Do transportu licznych płodów z gospodarstw doprowadzono prywatną bocznicę kolejową łączącą Białą z Cieleśnicą i Janowem Podlaskim, której oficjalne otwarcie nastąpiło w 1923 roku.
Różyczka czy Rużyczka?
Stanisław Różyczka de Rosenwerth (choć sam podpisywał się Rużyczka de Rosenwerth) był synem Henryka Rosenwertha i Marii Serwińskiej. Urodził się w 1885 r. w Cieleśnicy. Miał dwie starsze siostry Jadwigę i Janinę.
Rodzina Rosenwerthów, według badaczy, przybyła do Polski prawdopodobnie z Galicji, na co może wskazywać miejsce urodzenia ojca Stanisława, Henryka – Kosów. Jednak dokumenty metrykalne mówią o Kosowie Lackim w województwie mazowieckim. Dziadkowie Stanisława Rosenwertha mieszkali w miejscowości Wólka Okrąglik w parafii Kosów Lacki. Rosenwerthowie piastowali publiczne stanowiska. Byli posłami i marszałkami.
Henryk Rosenwerth zmarł w Wiedniu w 1917 roku. Po jego śmierci majątek przeszedł w ręce syna Stanisława. (...)
Cały artykuł przeczytacie w papierowym i elektronicznym wydaniu Słowa Podlasia z 18 maja
Napisz komentarz
Komentarze