Powiat bialski: Rok 2023 Rokiem Biskupa Adama Naruszewicza

Na sesji 28 lutego jednym z głosowanych przez radnych dokumentów, było stanowisko rady powiatu bialskiego w sprawie ustanowienia roku 2023 Rokiem Adama Naruszewicza w Powiecie Bialskim.

Przed głosowaniem, komisja kultury sportu i turystyki wprowadziła jeszcze autopoprawkę do stanowiska, jak wspomniał przewodniczący rady powiatu Mariusz Kiczyński, “podkreślającą godność księdza Adama Naruszewicza”. – Autopoprawka wynika z konsultacji, które przeprowadziliśmy jako komisja. Ona dotyczy tylko samego wstawienia do nazwy roku określenia “biskup”, żeby oddać hołd historycznej postaci – wyjaśniał z kolei przewodniczący komisji kultury, sportu i turystyki, radny Arkadiusz Maksymiuk.

19 głosami “za” (czterech radnych było tego dnia nieobecnych) radni przyjęli stanowisko z autopoprawką i tak rok 2023 ustanowili Rokiem Biskupa Adama Naruszewicza.

Jak czytamy w uzasadnieniu: 

“Od 2007 roku Rada Powiatu w Białej Podlaskiej przyjmuje stanowisko ustanawiające dany rok rokiem osób, organizacji lub wydarzeń istotnych dla Powiatu Bialskiego. Konsekwencją tego są kampanie społeczne, skierowane do mieszkańców powiatu bialskiego, którzy licznie włączają się w przedsięwzięcia organizowane przez partnerów danego roku – samorządy, instytucje, szkoły, organizacje pozarządowe, a ich celem jest uczcić daną postać lub wydarzenie. W 2023 roku mija dwieście dziewięćdziesiąta rocznica urodzin Adama Naruszewicza. Rada Powiatu w Białej Podlaskiej postanowiła upamiętnić tę rocznicę, ustanawiając rok 2023 Rokiem Adama Naruszewicza w Powiecie Bialskim”.

Rada powiatu bialskiego poprzez ustanowienie roku 2023 na cześć Adama Naruszewicza, zachęca samorządy, instytucje kultury oraz organizacje pozarządowe do podejmowania inicjatyw i działań, których celem będzie upamiętnienie patrona roku, jego twórczości i działalności.

Adam Naruszewicz urodził się 20 października 1733 r. na Polesiu. To jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego oświecenia, poeta, historyk, biskup łucki, senator. Pełnił szczególną rolę w piśmiennictwie, uchodząc za jednego z czołowych przedstawicieli polskiej literatury XVIII wieku. Kształcił się w akademiach jezuickich, m.in. w Wilnie i w Lyonie. Przedstawiony królowi Stanisławowi Augustowi szybko zyskał jego przychylność, a od roku 1770 związał się już ściśle z dworem królewskim. O wielkiej zażyłości z królem świadczy fakt, iż Stanisław August Poniatowski zwracał się do niego „Mój Naruchu”.

Naruszewicz w wieku 15 lat ukończył szkołę jezuitów w Pińsku i wstąpił do ich zakonu. W 1788 roku osiadł na stałe w Janowie, był 43. biskupem rezydującym w janowskim zamku. Na terenie biskupstwa angażował się w przygotowanie sejmików deputackich i gospodarskich, które miały wyrazić aprobatę dla Konstytucji 3 maja. Przepowiadając upadek i niewolę Polski, za nic nie chciał się przeprowadzić z Janowa do Warszawy, odmawiając tym samym królowi. Cieszył się wielkim poważaniem mieszkańców okolic.

Biskup założył w Janowie fundację dla sierot, starców i kalek, a także szpital. Chętnie rozmawiał z ludem i odwiedzał biednych. Mieszkańcy mówili o nim „chłopski pasterz”. Jego ulubionym miejscem do przesiadywania była kamienna grota, wybudowana w 1790 roku. Była miejscem rozmyślań i pracownią biskupa Adama Naruszewicza. Tradycja podlaska podaje, że tutaj biskup opracowywał tezy do Konstytucji 3 maja i tutaj przepowiedział upadek i niewolę Rzeczypospolitej. Legenda głosi, że zamek z grotą łączyło podziemne przejście, a duch Adama Naruszewicza nadal spaceruje ukrytą drogą, by w świątyni dumania nadal rozmyślać nad losami Polski.

Imię Adama Naruszewicza nosi Zespół Szkół w Janowie Podlaskim. W jednym z dzieł historyk i biskup zawarł myśl: “Nie urodzenie, lecz prawdziwe zasługi powinny być podstawą do chluby i nagród”.