Prezydent Polski Andrzej Duda wręczył archimandrycie Piotrowi (Dawidziukowi) dokument poświadczający, że zespół klasztoru prawosławnego w Jabłecznej został pomnikiem historii. To już siódmy pomnik historii w województwie lubelskim.
Klasztor w Jabłecznej na liście zabytków od 1972 roku
Jak informuje lubelski wojewódzki konserwator zabytków dr Dariusz Kopciowski zespół klasztoru prawosławnego w Jabłecznej wpisany został do rejestru zabytków w 1972 roku, „jako przykład klasycystycznego monastyru prawosławnego, zlokalizowanego malowniczo za wsią w pętli Bugu, w miejscu poprzednich budowli cerkiewnych sięgających początkami XV wieku”. Zespół klasztorny obejmuje murowaną cerkiew pw. św. Onufrego, wzniesioną w 1840 roku z pełnym wyposażeniem architektonicznym i ruchomościami oraz murowany klasztor, wzniesiony współcześnie z cerkwią. W jego skład wchodzi też drewniany budynek przyklasztorny, a także dwie drewniane kaplice: pw. Wniebowzięcia NMP i św. Ducha zbudowane w 1908 roku.
Na wschód od zespołu, tuż nad Bugiem, na sztucznym wzniesieniu stoi kaplica Świętego Ducha, natomiast na północ od zespołu, również na wzniesieniu – kaplica Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny, do której prowadzi aleja. W zabytkowy zespół wpisana jest też murowana brama dzwonnicza z ok. połowy XIX w. i murowane ogrodzenie, otaczające posesję klasztorną.
Monaster położony jest 2 km na wschód od wsi Jabłeczna, nad rzeką Bug, stanowiącą na tym odcinku granicę między Polską a Białorusią. – Cerkiew położona jest pośrodku wewnętrznego dziedzińca, w którego północno-zachodniej części znajduje się cmentarz. Zespół architektoniczny wkomponowany został w otaczający krajobraz o wysokich walorach przyrodniczych. W wyposażeniu świątyni zwraca uwagę bogato zdobiony ikonostas z ikonami z XVIII w. oraz dwa starsze wizerunki otoczone kultem – św. Onufrego i Bogurodzicy. Corocznie w czerwcu, 24 i 25, na odpust św. Onufrego przybywają do Jabłecznej tysiące pielgrzymów, którzy uczestniczą w wielogodzinnych uroczystościach w cerkwi i w procesjach do kaplic – przekazuje lubelski konserwator zabytków.
- Wycinka i dewastacja nad brzegiem Bugu. Czy ktoś za to odpowie?
- Przetarg na budowę mostu już wiosną. Koniec prac za dwa lata
- "Złote Gody" w gminie Terespol. 50 lecie obchodziło 12 par
Szansa na renowację kolejnych zabytków
Dodaje, że ponad pięciusetletni klasztor jest najstarszym, nieprzerwanie istniejącym prawosławnym monasterem w Polsce. Jako jeden z nielicznych nie przyjął postanowień unii brzeskiej z 1595 r., uniknął też likwidacji w wiekach późniejszych.
– Dzięki ciągłości wyznaniowej stanowi obecnie nieocenione źródło wiedzy na temat dziejów i tradycji Kościoła prawosławnego na pograniczu dwóch wielkich wyznań chrześcijańskich oraz świadczy o wielokulturowym dziedzictwie Polski. Szczególną rangę klasztoru potwierdzają przechowywane w jego murach cenne przykłady sztuki sakralnej, kultywowane tradycje pątnicze i muzyczne oraz malownicze usytuowanie założenia pośród nadbużańskich lasów i łąk łęgowych z pomnikowymi okazami dębów szypułkowych – informuje dr Dariusz Kopciowski.
Wskazuje, że trwanie Jabłecznej w wierze prawosławnej wspierali możni protektorzy, wywodzący się z okolicznych rodów, bez względu na swoje wyznanie.
– Cieszymy się bardzo z wyróżnienia, jakim jest wpisanie naszego zespołu klasztornego na listę pomników historii. To dla nas ogromne wydarzenie. Posiadanie statutu pomnika historii daje wiele możliwości, jeśli chodzi o ochronę zabytku, jakim jest monaster św. Onufrego – mówi archimandryta Piotr (Dawidziuk).
Dodaje, że dzięki temu będzie można odnowić wiele zabytków, które znajdują się w zespole klasztornym. – Rozpoczęliśmy proces renowacji zaczynając od ikony św. Onufrego i ikony Bogurodzicy, co udało się skończyć, a teraz będziemy mogli postarać się o odnowienie kolejnych obiektów. Sądzę, że wyróżnienie otworzy nam drzwi do pozyskania odpowiednich na ten cel środków. To też dodatkowe punkty do programów, zajmujących się ochroną zabytków – wyjaśnia przełożony klasztoru w Jabłecznej.
Jak tłumaczy archimandryta Piotr, powstanie monasteru wiąże się z podaniem, według którego rybacy wyłowili z Bugu ikonę św. Onufrego w okolicach Jabłecznej, która jest w monsterze do dziś. – Modlą się przed nią co roku tysiące pielgrzymów, przybywających na odpust 24 i 25 czerwca – mówi namiestnik monasteru.
O historii monasteru pisaliśmy w artykule: Legendarny monaster w Jabłecznej
Napisz komentarz
Komentarze